ყველა ადამიანი გამორჩეული და უნიკალურია თავისი ხმის ტემბრით. არიან ადამიანები, რომლებსაც მსგავსი ხმები აქვთ, თუმცა ისინი მაინც გამოირჩევიან ერთმანეთისგან. სხვა არის სასაუბრო ხმა, მაგრამ სულ სხვა ფენომენია სასიმღერო ხმა, რომელიც შეიძლება რადიკალურადაც განსხვავდებოდეს სასაუბრო ხმისგან. დღევანდელ ჩვენს ბლოგში წარმოგიდგენთ მომღერლებს, რომლებიც გამოირჩევიან თავისი ხმებით და რომლებმაც წარუშლელი კვალი დატოვეს ამა თუ იმ ჟანრში. რა თქმა უნდა ყველას ვერ განვიხილავთ, მაგრამ შევეცდებით რაღაც ნაწილზე მაინც მოგაწოდოთ ინფორმაცია.

 

Tom Waits

                                                     

2023 წელს ტომ უეიტსის სადებიუტო ალბომი ”Closing Time”, 50 წლის იუბილეს აღნიშნავს. თუ ოდესმე გსმენიათ ისეთი მომღერალი, როგორიც არის ტომ უეიტსი, თქვენ უკვე იცით, რამდენად ძლიერი შეიძლება იყოს ადამიანის ხმა. როგორც კი ტომ უეიტსის რომელიმე ალბომს დადებ საკრავზე, ან სადმე შემთხვევით მოჰკრავ ყურს მაშინვე მიხვდები, რომ ის არის. თუნდაც უნიკალური ხმით, ტომ უეიტსი არ არის ერთადერთი, ვინც არ ჰგავს არცერთ სხვა მომღერალს. განსხვავებული სიმღერის სტილის მუსიკოსები  ყველა ჟანრში გამოჩნდნენ და ბევრმა ააგო მთელი კარიერა მათი ცნობადი ვოკალით და განსხვავებული ტემბრით.

 

Captain Beefheart

                                                   

დონ გლენ ვლიტიმ იგივე კაპიტან ბიფჰართიმ დიდი გავლენა მოახდინა ტომ უეიტსზე. კონკრეტულად კი მის უფრო ექსპერიმენტულ ნამუშევარზე, რომელიც ჩამოყალიბდა 1980-იან წლებში. სხვათაშორის ბევრმა შეადარა ამ ორი მომღერლის ხმები ერთმანეთს, მაგრამ კაპიტან ბიფჰართის უფრო ფართო დიაპაზონი და ბლუზისგან ღრმად შთაგონებულ ხმას აქვს, რომელიც მეტად ემოციურია და გამოირჩეული ეკლექტიზმით. დაატრიალეთ 1969 წელს გამოსული ალბომი ”Trout Mask Replica” და თქვენ სამუდამოდ შეიცვლებით.

 

Bob Dylan

                                                 

როდესაც ადამიანები საუბრობენ ბობ დილანზე, გულისხმობენ მის ლირიკულობას, სიმღერების წერის უნარს ან მის განსხვავებულ და უტყუარ ხმას. მიუხედავად იმისა, რომ მის ვოკალს მთელი კარიერის განმავლობაში მოიხსენიებდნენ, როგორც ”ნედლი” ან ”უხეში და ჟანგიანი”, დილანის სიმღერის მანერა მაინც განსხვავებულია და სწორეს ამიტომ  სცემენ პატივს მის ორიგინალურობასა და გულწრფელობას. მოუსმინეთ 1965 წელს გამოშვებულ ალბომს ”Highway 61 Revisited”-ს რათა შეიცნოთ დილანის ხმა, როგორც განსხვავებული და გამორჩეული.

 

Neil Young

                                 

ნილ იანგის გამორჩეული ვოკალური სტილი ეფუძნება მის მაღალ ტენორულ დიაპაზონს, თითქოს მოშვებულ, მოდუნებულ ხასიათს და ფალსეტის უბადლოდ გამოყენებას. ნილ იანგის მღერის მანერა თითქოს სუსტი და დაუცველია, თუმცა ტექნიკური თვალსაზრისით იგი ყოველთვის გამართულია და ახერხებს კიდეც მსმენელის მონუსხვას. მას შემდეგ რაც პირველად მოისმენთ 1972 წელს გამოცემულ ალბომს ”Harvest”, თქვენ არასოდეს დაგავიწყდებათ ნილ იანგის ხმა და სიმღერის მანერა.

 

Geddy Lee

                                                           

ბასის ოსტატურად დაკვრის გარდა, ჯგუფ ”Rush”-ის წევრმა გედი ლიმ მოიპოვა აღიარება როგორც განსაკუთრებული ვოკალის პატრონი. გედი აუდიტორიას ხიბლავდა თავისი განუმეორებელი “კონტრტენორის” ვოკალით. მისი ფართო ვოკალური დიაპაზონი და ფალსეტის უნიკალურად გამოყენება წარმოშობს განსხვავებულ ხმას, რომელიც ყოველდღე არ გესმით. ალბომი ”2112” არის ეპიკური პროგრესივ-როკ მოგზაურობა, თუ გედი ლის სიმღერის მოსმენის ხასიათზე ხართ.

Björk

                                                                           

ბიორკი შეგვიძლია დავახასიათოთ, როგორც სოპრანო შთამბეჭდავი ვოკალური დიაპაზონით, რომელიც სრულად მოიცავს სამ ოქტავას. ის ცნობილია თავისი უნიკალური ფრაზებით, მაღალი ნოტების ”დარტყმის” უნარითა და ძლიერი, გამომგონებლური და ხანდახან თითქოს ”აცელილი”, ”არამელოდიური” კომპოზიციებით. მისი სადებიუტო სოლო ალბომი ”Debut” 2023 წელს 30 წლის იუბილეს ზეიმობს. ალბომი, რომელიც თამამი განაცხადია ექსპერიმენტული, ჰაუსის და ელექტრონული პოპის მიმდინარეობაში. ეს არის ალბომი რომელიც აუცილებლად უნდა მოისმინოთ.

 

Kate Bush

                                                   

ქეით ბუშის ვოკალური დიაპაზონი კიდევ უფრო ფართოა ვიდრე ბიორკის, რომელიც მოიცავს 4 ოქტავას. 1978 წელს გამოცემული სადებიუტო სინგლი “Wuthering Heights”-ის გამოსვლის შემდეგ, რომელმაც სახვადასხვა ქვეყნის  ჩარტებში პირველი ადგილი დაიკავა, ქეით ბუშმა გამოიკვლია მისი ხმის თითოეული ფენა რეგისტრიდან რეგისტრზე გადახტომით და უნიკალური ინტონაციების გამოყენებით, რომელიც არანაირად არ არის ტრადიციული. მოისმინეთ ალბომი ”Hounds Of Love”, თუ გსურთ განიცადოთ ქეით ბუშის შიშისმომგვრელი ხმის სიურეალისტური ინტოქსიკაცია და სრული კაიფი.

Elizabeth Fraser

                                                                   

როგორც ”Cocteau Twins”-ის ვოკალისტმა, ელიზაბეტ ფრეიზერმა გამოიყენა თავისი არაამქვეყნიური ხმა, რათა შეექმნა ყველაზე ”ეთერული” და ექსტრავაგანტული პოპი, რომელიც მსოფლიოში ოდესმე შეუქმნიათ. ფრეიზერის პირდაპირი, ნახევრად გასაგები და აბსტრაქტული „პირის მუსიკის“ ნაზავმა წარმოაჩინა იგი, როგორც უბადლო მომღერალი, რომელსაც  უწოდებდნენ „ქალს ყველაზე ზეციური ხმით“. მოისმინეთ 1990 წელს გამოსული ალბომი ”Heaven or Las Vegas” თუ გნებავთ გაიგოთ ვინ არის ელიზაბეტ ფრეიზერი. მისის მოსმენისას თქვენ ნამდვილად ჩაიძირებით ზეციური ხმის სამყაროში.

Nina Simone

                                                   

მიუხედავად იმისა, მღეროდა ის ჯაზ-სტანდარტს თუ გულის ამაჩუყებელ საპროტესტო სიმღერას, ნინა სიმონის კონტრალტო ხმა ყოველთვის იყო ძალიან ექსპრესიული და ზოგჯერ არაპროგნოზირებადი. მთელი მისი ლაივ თუ სტუდიურ ჩანაწერებში, სიმონეს ხმა ისე ვიბრირებს, რომ ვერც ერთი სხვა მომღერალი ვერ ბაძავს მას. მისი ასევე არაპროგნოზირებადი ცხოვრების მიუხედავად, ნინა სიმონი მუდამ ფორმაში იყო. 1966 წელს გამოცემული ალბომი ”Wild Is The Wind” მოსასმენად კარგი ვარიანტია, თუ გსურთ ნინა სიმონის დიდებული ვოკალი შეიცნო.

Eddie Vedder

                                                   

როდესაც საქმე განსხვავებულ ხმებს ეხება, ძნელია არ იფიქრო ედი ვედერზე და მის თბილ, მაგრამ უხეშ ბარიტონზე. მგრძნობელობისა და ინტენსივობის დაბალანსებით, ”Pearl Jam”-ის მომღერალმა უამრავი ვოკალისტი შთააგონა. ედი ცდილობს იყოს გულწრფელი და გამოსდის კიდეც. ალბომი ”Ten” პირველად 1991 გამოიცა. მუსიკის ბევრი მოყვარული ამტკიცებს, რომ ალბომი ათ ქულიანი სისტემით 10 ქულით არის შეფასებული. მაგრამ, მაინც სჯობს თავად მოისმინოთ რათა გაარკვიოთ მართლა ასეა თუ არა.

Jello Biafra

                                                    

პანკი ჩვენში გარკვეულ ემოციას და ხასიათს იწვევს, მაგრამ  ჯგუფ ”Dead Kennedys”-ის ვოკალისტი ჯელო ბიაფრა როგორც პანკის უდიდესი პროვოკატორი, თავის ვოკალით ისეთ ”ლეველზე” ავიდა, რომ მთლიანად დაარღვია მსმენელის მოლოდინი. ბიაფრას შესრულების მანერამ და ვიბრატოს ხშირად გამოყენებამ ჯგუფი ჩამოაყალიბა როგორც ყველა დროის ერთ-ერთ ყველაზე შთამბეჭდავ და ამავდორულად ხმაურიან პანკ ჯგუფად. 1980 წელს გამოსული ალბომი ”Fresh Fruit For Rotting Vegetables” ამის კარგი მაგალითია.

Lemmy Kilmister

                                                                           

”Motörhead”-ის ფრონტმენმა ლემი კილმისტერმა ხელახლა განსაზღვრა სიტყვა ”raspy” თავისი გუტურალური ანუ ხორხისმიერი ვოკალით, რომელიც არ იყო გავრცელებული და პოპულარული როკ-ენ-როლში. როდესაც ჯგუფი ასპარეზზე გამოჩნდა ეს ყველაფერი მაშინვე შეიცვალა, რადგან მათ რეპერტუარში შემავალმა სიმღერებმა და მათში ასრებულმა პანკმა და მეტალმა მალევე მოიპოვა პოპულარობა ლემის უხეში და აგრესიული ვოკალის წყალობით. თუ მოუსმენთ 1980 წელს გამოცემულ ალბომს ”Ace Of Spades”-ს, მიხვდებით, რატომ არის ლემი გამორეჩეული და რატომ მოხვდა ჩვენს სიაში.

 

Ronnie James Dio

                                                                     

რონი ჯეიმს დიო ითვლება მძიმე მეტალის საოპერო სტილით შესრულების ერთ-ერთ პიონერად. დიოს ხმის სიძლიერემ და ექსპრესიულობამ, მას ერთგული თაყვანისმცემლების მთელი ჯარი შესძინა. Rainbow-თან, Black Sabbath-თან და Dio-სთან სხვადასხვა დროს მუშაობით და თანამშრომლობით, მან გამოიყენა თავისი შთამბეჭდავი მელოდიური ღრიალი ემოციების ფართო სპექტრის გადმოსაცემად. ალბომი ”Dio’s Holy Diver” რომელიც პირველად 1983 გამოიცა არის შესანიშნავი საცნობარო წერტილი, თუ გსურთ გაიგოთ რონი ჯეიმს დიოს მთელი დიდებულება.